Mediteren als toevoeging aan behandeling; zweverig?

Mediteren

Mediteren komt in vele religies in diverse vormen voor. Sinds de 20e eeuw kwam er in het westen een hernieuwde interesse voor meditatie. Meditatie zoals nu in het westen vaak wordt beoefend, is bekend geworden in het hindoeïsme en boeddhisme.


Wat is mediteren?

We zijn gewend continue te denken. Mensen kijken me wel eens raar en ongelovig aan wanneer ik vertel dat we dat gewend zijn, maar dat het niet HOEFT.
Door meditatie leer je van een afstand naar je gedachten en emoties te kijken. Je BENT ze niet en je hoeft er ook niets mee. Je leert om je er niet mee te identificeren en er geen voeding aan te geven. Je merk een gedachte op maar je richt je aandacht vervolgens weer op je ademhaling. Het wordt dan steeds rustiger in je hoofd. kalm. vredig.

Onderzoek naar meditatie

Ondanks het ‘zweverige imago’ van meditatie, zijn er vele onderzoeken die positieve effecten laten zien van meditatie op de gemoedstoestand.

 

Onderzoek naar Meditatie en depressie.

https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13607863.2020.1793901

Een grote meta-analyse laat zien dat meditatie een significant groot (ES = .65) positief effect heeft op mensen met een depressie vergeleken met de controlegroep die niet aan meditatie deden. Bij de mediterende groep mensen nam de ernst van de depressie af.

 

Wat is het effect van meditatie op angstklachten?

Ook is wetenschappelijk bevestigd dat meditatie significant kan helpen bij het verlichten van angstklachten (ES =. 38) https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/1809754

 

 

Ook schijnt meditatie een positief effect te hebben op ADHD klachten. https://www.folia.nl/wetenschap/129268/mindfulness-biedt-goed-alternatief-voor-ritalin-bij-kinderen-met-adhd#:~:text=Volgens%20Meppelink%20kan%20mindfulness%20kinderen,gedachten%20zullen%20hierbij%20regelmatig%20afdwalen.

 

Meditatie als behandeltechniek is effectief maar nog weinig toegepast

Ondanks deze bewezen effecten, wordt in de geestelijke gezondheidszorg meditatie nog weinig toegepast als techniek om mentale klachten te verlichten. Het meeste onderzoek wordt gedaan naar mindfulness; het broertje van meditatie. Waarschijnlijk is het laagdrempeliger, minder ‘zweverig’ dan meditatie, waardoor het een groter publiek aan zal spreken.

Het verschil tussen mindfulness en meditatie is het volgende:

‘meditatie is een techniek die je beoefent (zoals gewichtheffen) en mindfulness (de aandacht) is een van de dingen wat het je oplevert (net als een gespierd lichaam)’
Het is daarom erg logisch om ervan uit te gaan dat meditatie een mooie aanvulling is van Mindfulness. Zonder de voordelen van meditatie (bloglink), is mindfulness een stuk moeilijker te bereiken. 

 

Directe resultaten van mediteren

De effecten van meditatie op mentale stoornissen zijn besproken. Ben je benieuwd wat de direct merkbare resultaten van mediteren zijn? Lees dan even verder in de blog.

 

knop – > Blog: resultaten van mediteren

 

Meditatie; een mooie aanvulling op de behandeling

Aangezien meditatie veel meer bijkomstige voordelen heeft ten opzichte van Mindfulness en tevens het effect van Mindfulness ondersteund, zou meditatie een mooie toevoeging zijn in de behandeling van diverse klachten.


Maar meditatie is zo zweverig..

Dan lopen we nog tegen het ‘zweverige ‘ imago aan. Zweverig betekent ‘goedbedoeld maar vaag’. Vanuit een denkende mind, een ratio die overuren maakt, willen we meditatie graag ‘begrijpen’. Omdat het doel echter ‘voelen’ is, kan het moeilijk onder woorden worden gebracht en zal het een kans moeten krijgen in de ervaring.

Wanneer je nog nooit hebt gemediteerd, kan een begeleide meditatie via een app zoals Meditation Moments een makkelijke eerste ervaring zijn. Uiteindelijk kun je deze staat steeds makkelijk vinden en lukt het ook om zelfstandig te mediteren.

 

Is meditatie voldoende om mijn klachten te verhelpen?
Meditatie kan ondersteunen om van bepaalde klachten af te komen en meer geluk te ervaren. Het is echter niet gek als je door alleen mediteren onvoldoende de gewenste resultaten boekt. Wanneer je klachten ervaart waar je aanzienlijke last van ondervindt of wanneer klachten te lang voort blijven duren, raad ik professionele hulp aan wat een combinatie kan zijn van meditatie en een van de andere methodes. 

 

knop naar therapieen of kennismakingsgesprek
knop naar blog voordelen meditatie

 

Blog: resultaten van mediteren
Door te mediteren krijg je dus een meer mindfulness leven. Maar wat houd dat nu precies in?
Het eerste waar veel mensen aan denken is ontspanning. Onderzoek geeft aan dat veel mensen hebben moeite om te ontspannen. Dat ontspanning en verminderde stress met meditatie zou kunnen worden bereikt, is al een pareltje op zich. Wist je dat er nog veel meer voordelen aan mediteren zitten? Het leidt tot een beter slaappatroon, meer concentratie en een afname van angst, onrust en sombere gevoelens.

De voordelen van meditatie:

 

– Je voelt minder stress
Vanuit psychologisch onderzoek weten we dat mensen op drie manieren reageren op een stressvolle situatie. We reageren namelijk vanuit een fight/ flight/ freeze responce. Je hebt de neiging om te vechten (boos worden), om te vluchten ( te vermijden) of te bevriezen (uiterlijk net doen of er niets gebeurd). Deze reactie wordt in werking gesteld door het hormoon cortisol. Er wordt verondersteld dat dit mechanisme ons in de evolutie verder heeft gebracht, omdat het super handig is wanneer je oog in oog met een leeuw staat. Ook al dient deze cortisolverhoging ons nog maar af en toe (levensgevaarlijke situaties) en hebben we er veel last van in de vorm van stress; het hoort nog wel bij de mens. Omdat we in de huidige maatschappij niet meer fysiek vechten of vluchten, bouwt de cortisol zich in je lichaam op. 

 

Wat daarnaast meedraagt aan hoge cortisolgehaltes, zijn de enorme hoeveelheid prikkels waar we dagelijks aan worden blootgesteld. In één week krijgen we net zo veel prikkels binnen als onze voorouders (eind 19e eeuw) in hun hele leven! Als de hersenen de hoeveelheid prikkels niet kunnen verwerken is er sprake van overprikkeling. Het lichaam ervaart overprikkeling als een gevaar en gaat stresshormonen produceren. Wanneer je een lange tijd teveel van het stresshormoon cortisol in je bloed hebt, kan dit zelfs tot een burn-out leiden. Dat we vaak aangeven dat we het druk hebben of toe zijn aan ontspanning is vanuit deze kennis niet zo vreemd. 

 

Door te mediteren neemt het stresshormoon af en stabiliseert het op een lager niveau. Je kunt stress dan weer gemakkelijker loslaten.

 

  • Meer geluk ervaren

Uit onderzoek blijkt dat door meditatie gelukshormonen zoals serotonine worden verhoogd en stresshormonen worden verlaagd.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0306987703001750

 

Tijdens meditatie leer je dat je intens geluk in jezelf kunt vinden. Doordat je leert om van een afstand te kijken naar negatieve gedachten en emoties, kun je vredig in het NU verkeren en ZIJN. Van daaruit kun je je innerlijke kern ervaren; kalm, liefdevol en vol vreugde.

 

  • Minder angsten en/ of sombere gevoelens

Zoals eerder beschreven, nemen angsten en depressieve klachten af door regelmatig te mediteren. Je identificeert je minder met angstige- en/of depressieve gedachten, waardoor je meer kalmte en rust ervaart. Emotioneel wordt je stabieler. 

 

  • Beter slaappatroon

Vaak is een slecht slaappatroon geassocieerd met een druk hoofd. Wanneer je hoofd overdag overuren maakt, is het niet gek dat het s’nachts niet tot rust kan komen. Door te mediteren ervaar je meer rust over de dag heen, verminderen zorgen en verbeter je jouw slaappatroon.

 

  • Meer contact met je gevoelswereld

Door meditatie leer je dat je niet je gedachten en emoties BENT, daardoor kom je gemakkelijker in contact met je gevoel; je onderbuik; je intuïtie. Je kunt beter aanvoelen wat juist voor je is, wat waarheid is en welke richting je op wil. 

 

  • Leven in het NU

Door mediteren train je de aandachtsspier, je leert steeds meer met volle aandacht te leven. Dit betekent dat je je volledig in het NU begeeft.

 

  • Betere concentratie

Met een kalme geest kun je beter concentreren. Je hebt vast eens gemerkt dat wanneer je hoofd vol afleidende gedachten is, je minder focus hebt op de huidige taken. Wanneer je een kalme geest ervaart en in het NU leeft, kun je al je energie op de gewenste taak richten. Tevens heb je dus minder emotionele disbalans, stress en slaap je beter; dit zijn allerlei factoren die meewerken om met meer energie die ene moeilijke en/of saaie taak af te ronden!

 

Ben je overtuigd en wil je zelf ook leren mediteren?

 


Hoe leer je mediteren?

 

Hoe lang duurt het om mediteren te leren?

Als je nog nooit gemediteerd hebt, hoef je niet te verwachten dat je direct een half uur kan mediteren. Net als leren fietsen, mag je tevreden zijn als je een kort moment kan blijven zitten. Oordeel niet over voorbijkomende gedachten, maar zie ze voorbij komen als wolken voor een helder blauwe lucht. Gun jezelf de tijd om mediteren te leren. Echter, de effecten uit de voorgaand genoemde studie bij mensen met een depressie waren het sterkst in de eerste 5 weken dat men begon met mediteren. Relatief kun je dus snelle effecten merken van je inzet.

Is meditatie voldoende om mijn klachten te verhelpen?
Meditatie kan ondersteunen om van bepaalde klachten af te komen en meer geluk te ervaren. Het is echter niet gek als je door alleen mediteren onvoldoende de gewenste resultaten boekt. Wanneer je klachten ervaart waar je aanzienlijke last van ondervindt of wanneer klachten te lang voort blijven duren, raad ik professionele hulp aan wat een combinatie kan zijn van meditatie en een van de andere methodes. 

 


Jessica Kersten

Wat mij als psycholoog drijft zijn de trotse, stralende gezichten van mensen die leren omgaan met problemen waar ze al tijden in vastliepen.
Dit avontuur begint bij de zoektocht naar de kern van de klacht, het pijnpunt; daar waar de verandering kan worden geïnitieerd; van die uitdaging ga ík bruisen!

Contact


Categorieën


Tags

Jessica